Birazoku

HİÇ KİMSE SIRADAN DEĞİLDİR’İN YAZARI MARKUS ZUSAK’TAN
TÜM DÜNYADA BÜYÜK YANKI UYANDIRAN SIRA DIŞI BİR ROMAN

“Merak uyandıran, hayat dolu ve son derece ustalıkla yazılmış, nefes kesen bir roman; aynı zamanda harikulade ve sürükleyici.”
The Guardian

Ödüllü yazar Markus Zusak’ın akıllara kazınacak kadar etkileyici ve şiirsel bir dille yazdığı bu roman, okuyucuya sunulan benzersiz bir hediye gibi…

“Yılın en çok beklenen kitabı. Olağanüstü… gerçekten muhteşem!”
Publishers Weekly

“Hayatınızı böylesine derinden etkileyen başka bir kitaba daha rastlamamışsınızdır.
Muhteşem!”
GoodReads

“Bu unutulmaz hikâye kalbinizi çalacak!”
The New York Times

“Güzel, felsefi bir yanı da bulunan sürükleyici bir roman…
Herkes okumalı!”
Kirkus Reviews

“Markus Zusak, zorlu bir konuyu ustalıkla anlatarak gerçek bir başarı yakalamış. Olağanüstü… tek kelimeyle harika bir kitap.”
The Wall Street Journal

***

MOLOZLARDAN BİR DAĞ SIRASI

anlatıcı tanıtıyor:

kendisi – renkler
– ve kitap hırsızı

ÖLÜM VE ÇİKOLATA

Önce renkler.
Sonra insanlar.
Ben genellikle böyle görürüm.
Ya da en azından böyle görmeye çalışırım.

İŞTE KÜÇÜK BİR GERÇEK
Öleceksiniz.

Çoğu kimse bütün itirazlarıma rağmen bana inanmamakta inat etse de, bu konuyla ilgili dürüst ve neşeli davranmaya çalışıyorum. Bana güvenin lütfen. Gerçekten neşeli olabilirim. Dost canlısı olabilirim. Uyumlu olabilirim. Şefkatli olabilirim. Ama benden nazik olmamı istemeyin. Nezaketin benimle bir ilgisi yok.

BELİRTİLEN GERÇEĞE TEPKİ
Bu sizi endişelendiriyor mu?
Sizi korkmamaya teşvik ediyorum.
Ben sadece adilim.

Elbette, bir giriş.

Bir başlangıç.

Terbiyem nerede kaldı?

Kendimi düzgün şekilde tanıtabilirim ama aslında buna gerek yok. Beni çok çeşitli değişkenlere bağlı olarak yakında ve çok iyi tanıyacaksınız zaten. Zamanın bir yerinde olabildiğince samimi bir şekilde yanınızda duracağımı söylemem yeterli. Ruhunuz kollarımda olacak. Omzuma bir renk konacak. Sizi nazikçe uzaklara götüreceğim.

O anda öylece yatıyor olacaksınız. İnsanları nadiren ayakta bulurum. Kendi bedeninizde sıkışmış olacaksınız. Bir keşif olabilir; bir çığlık havaya yayılacak. Sonrasında duyacağım tek ses kendi nefesim, kokunun sesi ve ayak seslerim olacak.

Soru şu, sizin için geldiğimde her şey ne renk olacak? Gökyüzü ne diyor olacak?

Kişisel olarak, çikolata rengi gökyüzünü severim. Koyu, çok koyu çikolata. İnsanlar bunun bana uyduğunu düşünüyor. Bense gördüğüm her rengin –bütün tayfın– tadını çıkarmaya çalışırım. Bir milyar ya da daha fazla ton; hiçbiri aynı değil. Ve yavaşça emecek bir gökyüzü. Bu, sıkıntıyı alıp götürür ve gevşememe yardım eder.

KÜÇÜK BİR TEORİ

İnsanlar bir günün renklerini sadece başlangıcında ve bitişinde izler, ama bence bir günün her birinin farklı anlarla geçip giden çok çeşitli tonlar barındırdığı gayet açık. Tek bir saat içinde binlerce farklı renk olabilir. Bulutumsu maviler, mat sarılar. Çamurlu karanlıklar. Ben kendi işimde onlara özellikle dikkat ederim.

Beni kurtaran şeylerden biri de oyalanmak. Bu aklımı başımda tutuyor. Zamanın uzunluğuna bağlı olarak dayanmama yardımcı oluyor. Ben bu işi yapıyorum. Sorun şu ki benim yerimi başka kim alabilir? Ben sizin şu tatil beldelerinizden birinde –tropikal bir yer ya da bir kayak merkezi olsun– izin yaparken, biraz nefes alırken, yerime bir süre için kim geçebilir? Elbette bunun cevabı hiç kimse. Bu da beni bilinçli, kasıtlı bir karara sürükledi. Benim tatilim oyalanmak oldu. Bu, renklerle giderek artan bir tatil.

Tabii hâlâ neden tatile ihtiyacım olduğunu sorabilirsiniz. Neden kafamı dağıtmam gerekiyor?

Bu da beni bir sonraki konuya getiriyor.

Geri kalan insanlar.

Hayatta kalanlar.

Onlara bakmaya tahammül edemiyorum ama birçok durumda hâlâ başarısız oluyorum. Onları kafamdan atmak için bilinçli olarak renklere odaklanıyorum ama arada bir geride kalanları, anlayış, umutsuzluk ve şaşkınlık bulmacaları arasında dağılıp gidenleri görüyorum. Delinmiş kalpleri, hırpalanmış ciğerleri var.

Ve bütün bunlar beni bu gece, bugün ya da saat ve renk her neyse, size anlatmaya çalıştığım konuya getiriyor. Bu, sürekli hayatta kalanlardan birinin hikâyesi; geride kalmak konusunda bir uzman.

Aslında diğer birçok şey arasında şunlarla ilgili küçük bir hikâye:

bir kız
kelimeler
bir akordeoncu
birkaç fanatik Alman
bir Yahudi boksör
ve bolca hırsızlık

Kitap hırsızını üç kez gördüm.

RAYLARIN YANINDA

Önce beyaz bir şey. Kör edici türden.

Bazılarınız büyük olasılıkla beyazın renk olmadığını düşünüyor ve ben bu saçmalıktan bıktım. Ben size beyazın bir renk olduğunu söylüyorum. Beyaz şüphesiz bir renktir ve kişisel olarak, bu konuda bana itiraz etmek isteyeceğinizi sanmam.

GÜVEN VERİCİ BİR DUYURU

Lütfen, önceki tehdide rağmen sakin kalın.
Ben sadece gevezelik ederim.
Aslında ne şiddet eğilimlisiyim ne de kötü niyetliyim.
Ben sadece bir sonucum.

Evet, beyazdı.

Bütün küre kar giymiş gibi görünüyordu. Tıpkı sizin kazağınızı giydiğiniz gibi, o da üzerine karını geçirmişti. Rayların yanında ayak izleri baldırlarına kadar geliyordu. Ağaçların üzerine buzdan battaniyeler örtülmüştü.

Tahmin edeceğiniz gibi, biri ölmüştü.

Onu öylece yerde bırakamazlardı. Bu şimdilik sorun değildi ama yakında raylar temizlenecek ve trenin yoluna devam etmesi gerekecekti.

İki bekçi vardı.

Bir anne ve bir kız.

Ha, bir de ceset.

Anne, kız ve ceset inatçı ve sessizdi.

“Eee, başka ne yapmamı istiyorsun?”

Bekçilerin biri uzun, diğeri kısa boyluydu. Uzun boylu olan lider olmamasına rağmen hep önce konuşuyordu. Daha kısa boylu ve tombul olanına baktı. Kızarmış yüzlü olanına.

“Eh,” dedi kısa boylu olan, “onları böyle bırakamayız, değil mi?”

Uzun boylu olanın sabrı taşıyordu. “Neden olmasın?”

Ufak tefek olanı neredeyse patladı. Başını kaldırıp uzun boylu olanın çenesine bakarak bağırdı: “Spinnst du? Salak mısın sen be?!” Yanaklarındaki iğrençlik giderek artıyordu. Teni gerilmişti. “Haydi,” dedi, karların arasında sert adımlarla yürüyerek. “Gerekirse üçünü de sırtımızda taşıyacağız. Bir sonraki istasyona haber vermeliyiz.”

Bense hataların en basitini yapmıştım. Kendimi nasıl hayal kırıklığına uğrattığımı size anlatamam. Aslında her şeyi doğru yapmıştım.

Hareket eden trenin penceresinden görünen kör edici kar beyazı gökyüzünü incelemiştim. Tam anlamıyla içime çekmiş ama yine de tereddüt etmiştim. Dikkatim dağılmış, kızın ilgimi çekmesine izin vermiştim. Merakıma yenilmiş ve programımın izin verdiğince kalıp izlemiştim.

Yirmi üç dakika sonra tren durduğunda onlarla birlikte inmiştim.

Kollarımda küçük bir ruh vardı.

Sağa doğru biraz eğilmiştim.

Dinamik tren bekçisi ikili, anne, kız ve küçük erkek cesedin durduğu yere geri döndüler. O gün nefesimin güçlü olduğunu hatırlıyorum. Yanımdan geçerlerken bekçilerin beni fark etmemelerine şaşırmıştım. Dünya şimdi bütün o karın ağırlığı altında sarkıyordu.

On metre kadar sol tarafımda beyaz tenli, boş mideli kız neredeyse donmuş halde duruyordu.

Dudakları titriyordu.

Üşümüş, kollarını göğsünde kavuşturmuştu.

Kitap hırsızının yanaklarındaki yaşlar donmuştu.