Birazoku

Politik hukukbilim, hukuku insan deneyiminin ‘politik’ bir yönü olarak ele alan hukuk bilimi dalıdır. Hukukun, insan deneyiminin ‘politik’ kısmının bir veçhesi olarak anlaşılması gerektiğini iddia eder. Politik hukukçular, ne ütopist ne de evrensel bilgi arayışındaki filozoflardır; onlar politik düşünürlerdir; dünyayla, olduğu hâliyle çalışırlar. Politik hukukbilim, siyasi otoritenin nasıl oluşturulduğu sorusunun, hukuk düzeninin mahiyetini anlamanın anahtarı olduğunu savunur.

Politik hukukbilim, Bodin’in 16. yüzyıldaki çalışmalarından Schmitt’in 20. yüzyıldaki eserlerine kadar uzanan ortak bir Avrupa söylemi olarak gelişmiştir. Bodin, Grotius, Pufendorf, Montesquieu, Hauriou, Romano, Heller ve Schmitt gibi çığır açıcı hukukçuların pek çoğu hukuk uygulamasında da yer almıştır. Hamilton, Burke ve de Tocqueville gibi bazıları, hukukçu olarak yetişmiş ancak başka özellikleriyle tanınmıştır. Hobbes, Spinoza, Rousseau ve Hegel’in de dâhil olduğu diğerleri ise genellikle siyaset felsefecileri olarak kabul edilmiştir. Ancak hepsi politik hukukbilime dikkate değer katkılarda bulunmuştur.

Alanında yazılmış en önemli çalışmalardan biri olan elinizdeki kitap, politik hukukbilimin doğuşu, gelişimi ve çağdaş hukuk felsefesi açısından önemini ele alıyor.

İçindekiler
Önsöz 13
1
Giriş
16
2
Politik Hukukbilim Olarak Kamu Hukuku 32
1. Dönüşen Doğal Hukuk 35
2. Bodin’in Temel Yasalar Kavramı 39
3. Rousseau’nun Politik Hukuk Kavramı 41
4. Modern Kamu Hukuku Bilimi 45
3
Thomas Hobbes’un Politik Hukukbilimi 49
1. Politik Hukukbilim 52
2. Hobbes ve Hukuk 54
3. Doğal Hak 58
4. Doğal Hukuk 61
5. Doğal Hukuk ve Devlet Hukuku 64
6. Hobbes’un Politik Hukukbilimi 67
4
Levellerların Mirası 71
1. İngiliz Devriminin İdeolojik Bağlamı 72
2. Levellerların Oluşumu 76
3. Leveller Hareketinin Seyri 81
4. Levellerların Anayasal Fikirleri 88
5. Levellerların İlkeleri ve Britanya Uygulaması 104
6. Sonuç 113
5
Burke: Hukuk, Devrim ve Anayasa 116
1. Anayasa 118
2. Haklar, Reform ve Devrim 121
3. Fransa’daki Devrim 125
4. Devrimleri Karşılaştırmak 128
5. Hukuk 131
6. Sonuç 134
6
Droıt Polıtıque 136
1. Droit Politique Kavramı 137
2. Kökler 139
3. Aydınlanma Düşüncesinde Droit Politique 142
4. Fransa’daki Devrim 149
5. Jakoben Doğal Hak Söylemi 155
6. Anayasal Sorun 159
7. Pozitivizmin Etkisi ve Sosyal Bilimlerin Yükselişi 168
8. Savaş Sonrası Mirası 177
9. Diriltilen Jakobenizm 180
10. Sembolik Bir Düzen Olarak Droit Politique 184
11. Sonuç 189
7
Kurum Olarak Hukuk 191
1. Entelektüel Bağlam 192
2. Hauriou’nun Kurumcu Teorisi 196
3. Romano’nun Kurumcu Hukuk Teorisi 200
4. Kurumcu Teorinin Belirsiz Mirası 207
5. Politik Hukuk bilimin Bir Türü Olarak Kurumcu Teori 211
8
Politonomi 217
1. Hukukçu Schmitt 220
2. Devlet Teorisi 222
3. Politik Olanın Hukuku 226
4. Kurumculuk 232
5. Nomos 236
6. Schmitt’in Politinomiye Katkısı 239
7. Sonuç 245
9
Devletin Aklı/Aklın Devleti 246
1. Devlet Aklının Kökleri 250
2. Devlet Aklı Doktrini 255
3. Akıl Devleti 264
4. Modern Devlet Aklı Olarak Machtstaat 269
5. Devletin Anayasal Aklı 274
6. Anayasal Devletin Aklı 278
7. Sonuç 289
Dizin 292

Önsöz

Son dönemde anayasalar üzerine çalışıyorum; ne var ki temel meseleler sürekli yoluma çıkıyor. Bununla yönetim makamının otoritesinin en temel unsurlarını kastediyorum. Bu unsurları önceki iki kitabımda ele almıştım: The Idea of Public Law [Kamu Hukuku Düşüncesi] ile Foundations of Public Law [Kamu Hukukunun Temelleri]. Bunlardan ilki, meselenin yapı taşlarını ortaya koyarken, ikincisi kamu hukukunun kavramsal tarihini inceliyor.1 Ancak ayrıntılı olarak değerlendiremediğim, bazılarını ise daha sonra çeşitli makalelerde incelediğim bazı boyutlar vardı. Bu kitap, politik hukukbilim meselesinin mümkün mertebe eksiksiz bir açıklamasını yapmak amacıyla bu makalelerden oluşan bir seçki; biri hariç hepsi daha önce yayımlandı. Öte yandan bunlar farklı amaçlarla yazıldığından, argümanın hattını çizebilmek ve kimi örtüşmeleri elemek için hepsi gözden geçirildi. Aşağıdakileri gözden geçirerek yeniden yayımlamama izin verdikleri için editörlere ve yayıncılara minnettarım:

1. ‘The Nature of Public Law’, ed. C. Macamlaigh, C. Michelon ve N. Walker, After Public Law, Oxford, Oxford University Press, 2013, 11-24.

2. ‘The Political Jurisprudence of Thomas Hobbes’, ed. D. Dyzenhaus ve T. Poole, Hobbes and the Law, Cambridge, Cambridge University Press, 2012, 5-21.

3. ‘The constitutional Thought of the Levellers’ 2007 Current Legal Problems 1-39.

4. ‘Burke on Law, Revolution and Constitution’ (2015) 29 Giornale Di Storia Costitutionale/J. Of Constitutional History 49-60.

5. ‘Droit Politique’ (2017) 17 Jus Politicum: Revue de Droit Politique 299-335.

6. ‘Santi Romano and The Institutional Theory of Law’, S. Romano, The Legal Order, çev. M. Croce, Londra, Routledge, 2017, x-xxviii.

7. ‘Politonomy’, ed. J. Meierhenrich ve O. Simons, The Oxford Handbook of Carl Schmitt, New York, Oxford University Press, 2017, Bölüm 21.

Bu makaleleri seçerken en büyük zorluk, belirli hukukçuların veya belirli temaların ortak bir düşünce hattına nasıl katkıda bulunduğunu göstermek oldu. Politik hukukbilimin ayırt edici özellikleri Giriş bölümünde ana hatlarıyla verildiğinden, bu konuda daha fazla bir şey söylemeyeceğim. Ancak burada, politik faaliyetlerin düzenlenmesinde anayasaların önemini vurgulamam gerekiyor. Ben, bir dizi tarihsel geçiş (egemenden devlete, devletten anayasaya, hukuktan hukukiliğe ve politik hukuktan/siyasi haktan anayasal hukukiliğe geçiş) dikkate alınmadan anayasaların rolünün açıklanamayacağını iddia ediyorum. Politik hukukbilim bize kavramların, değişimin ardındaki silahlar olarak bilimsel olduğu kadar politik amaçlara da hizmet ettiğini ve kavramsal değişimin politik değişimi nasıl yansıttığını gösterir.

Çeşitli sebeplerle pek çok insana teşekkür borçluyum. Onlara, makalelerin orijinallerinde teşekkür ettim, burada yeniden bir liste oluşturamadığım için beni affedeceklerine inanıyorum. Fakat bazı isimleri zikretmezsem bu bir hata olur. İki makale, 2012-13 yıllarında Princeton’da Hukuk ve Halkla İlişkiler bölümünde araştırmacı iken yazıldı; bu fır…