Birazoku

Kararlarımızın asıl kaynağı ne? Neden satın alıyoruz? Duygularımız seçimlerimizde ne kadar etkili? Nasıl oluyor da bazı insanlar etrafındakileri çok kolay ikna ediyor? Niye bazı reklamlar seneler geçse bile aklımızdan çıkmıyor?

İnsan beyninin algılama, öğrenme ve hatırlama mekanizmaları şüphesiz ki pazarlama alanında üzerine bolca araştırma yapılan, kafa yorulan meseleler. Fakat bu mekanizmalar yalnızca pazarlamacılar için değil, gündelik hayat içerisinde yemek yiyen, işine gidip gelen, ne sebeple olursa olsun başkalarıyla iletişime geçen, reklamları gören, alışveriş yapan herkes için, yani hepimiz için çalışıyor. Çünkü yaşadığımız her gün, irili ufaklı binlerce karar alıyoruz. Peki bu esnada neyi, niye, nasıl seçtiğimizin ne kadar farkındayız?

Uzun yıllardır bu alanda danışmanlık veren Eda Ocak, gerçek beyin ölçümü sonuçlarına dayanan araştırmalarından elde ettiği bilgileri ve nöropazarlama tecrübesini Nöropazarlamayla Duygulara Fısılda’da bir araya getiriyor. İster pazarlamacı olun ister psikoloji meraklısı, ister çocuklarını anlamak isteyen bir anne olun ister müdürünü etkilemek isteyen bir beyaz yakalı, bu kitapta, “Keşke daha önce bilseydim!” dediğiniz bilinçdışı dinamiklere dair yepyeni bilgilerle karşılaşacaksınız.

“Size kendiniz hakkında bilmediğiniz bir bilgi vereyim: Bu kita­bı okuyan hiç kimse matkap satın almamıştır. Evet, evlerinde mat­kap olan sizler ve az önce ratatataaaaa sesleriyle duvarı deldiği için içinizden iyi niyetli olmayan sözler geçirmenize sebep olan komşu­nuz da dahil. Kimse matkap satın almaz. Çünkü matkap satın al­mak istemez. İstediğimiz matkap değil, çeyrek santimlik bir deliktir! … Alanlar, matkabın teknik özelliklerini değil, sunduğu faydayı satın alırlar.”

Bilinçdışından
Davranışa Yolculuk

Değerli okurlar, Eda Ocak’ın, nöropazarlamayı, nörobilimle ve pazarlamayla ilgilenen kitlelerden çıkarıp herkesin faydalanacağı bir alan haline getiren kitabının sizlerle buluşmasının heyecanı içindeyim. Bilinçdışı dinamikleri keyifli örneklerle ve sağlam ampirik verilerle perçinleyen bu kitap, akıcı anlatımı ve günlük diliyle, bilimi duyguyla buluşturuyor. Nöropazarlama alanında kapsamlı araştırmalar yapan ve markalara bu yönde danışmanlık veren Eda, ThinkNeuro bünyesinde 100.000’den fazla kişinin nöro-verilerinden elde edilmiş bilgileri derin içgörüleriyle birleştiriyor. Bunları, gerçek markaların reklamlarından, kampanyalarından, strateji ve deneyim araştırmalarından somut örneklerle bize ulaştırmaya bilhassa dikkat ediyor. Ayrıca sadece bilimsel bir yaklaşım sunmakla kalmayıp, hikâye anlatımı tekniğini ustalıkla kullanarak tüketici davranışlarının kaynağındaki sırları da ortaya çıkarıyor. Bu kitap, Prof. Dr. Daniel Kahneman ve Prof. Dr. Richard Thaler gibi öncülerin Nobel Ödüllerini kazanmalarının ardından, nöropazarlamanın giderek yaygınlaştığı bu dönemde sizlere rehberlik etmek amacı taşıyor. Ne de olsa sinir ve davranış biliminin önemli isimleri, bilimsel çalışmalarıyla bugün sadece ekonomiyle değil, aynı zamanda insan davranışları ve karar alma süreçleriyle ilgilenenlere de öncülük ediyorlar.

Sevgili Eda’nın çalışmalarını bu kitapta bir araya getirmesi sayesinde, siz de sayfaları çevirdikçe önce insan beyninin, psikolojinin, zihnimizdeki karar mekanizmasının derinliklerine doğru bir yolculuğa çıkacak, ardından tüm bunların nöropazarlamayla olan ilişkisini öğreneceksiniz. Onun kaleminin kuvvetini bildiğimden, analitik zekâsı ve sürükleyici anlatımıyla birleştiğinde, nöropazarlama kavramının sizi sarsacağına inanıyorum. Son olarak, bu kitap, pazarlamaya ilgi duyan herkes için, bilinçdışındaki sırların kapılarını aralayan bir anahtar niteliğinde, ama sadece bununla sınırlı değil. İster pazarlama uzmanı olun ister bu alanda hiç çalışmamış ve çalışmayacak biri, nöropazarlama her şeyden önce insanı, yani kendinizi tanımanızı sağlar. Neden tatlı krizine girdiğinizden, görselleri nasıl incelediğinize, marka seçiminizden arkadaş seçiminize, günlük hayattaki karar ve davranışlarınızın ardında yatan duyguların neler olduğuna dair ipuçlarını sayfalar arasında bulacaksınız. Bilinç üstüne bağırmaktansa bilinçdışına fısıldamanın etkisini, ayna nöronları tetiklemenin yöntemlerini ve faydalarını okurken –ve bu esnada kendi ruhunuzun derinliklerine de ayna tutarken– umuyorum ki bu sayfalardan aldığınız bilgi ve ilhamla kendi düşünce dünyanızı da zenginleştirecek ve belki de işinize dair yepyeni bir perspektif kazanacaksınız. Keyifli okumalar dilerim.

Prof. Dr. Yener Girişken
Aralık 2023
ThinkNeuro Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü,
Türkiye Araştırmacılar Derneği Başkanı

Rasyonel Değil
Rasyonelleştiren Canlılar

“Bilim, nasıl daha uzun süre hayatta kalabileceğimizi anlamamızı sağlar.
Duygular ise bunu istememizi.”1
Anne, After Life

Duygu ve aklın savaşı yüzyıllardır romanlara, filmlere, tartışmalara, hatta bilimsel araştırmalara konu oldu. Birbirine zıt olduğu düşünülen bu iki öğenin insan hayatındaki yeri ve önemini anlatmak üzere çeşitli benzetmeler, kişileştirmeler kullanıldı. Mesela Yunan mitolojisinde Hakikat Tanrısı Apollo akıl ve rasyonellikle, Şarap Tanrısı Dionysos ise kaos ve duygularla anılır. Aralarındaki bitmek bilmez çatışma da birçok öğretinin ve hikâyenin temelini oluşturur. Duygu ve aklın hangi dinamiklerle çalıştığını anlatacağım bu hikâye de bu yüzden onlarla başlıyor. Dionysos, Güneş Tanrısı Helios’un sarayının pencerelerinden ölümlülerin dünyasına bakar ve şarabını yudumlarken, Apollo, “Neden?” diye gürleyerek iki çınar boyundaki altın kapıyı bir itişle açar, geniş ve aydınlık salona girer, “Bunu neden yaptın?” Burnundan soluyor, o adım attıkça topuklarının altında obsidyen zemin, ateşli bir hasta gibi titriyordur.