Birazoku

Bu kitap Romalı filozof ve devlet adamı Seneca’nın kaleme aldığı üç ‘teselli’den oluşmaktadır. Bunlardan biri Marcia adında Romalı bir kadına, öteki annesi Helvia’ya, son olarak da İmparator Claudius’un azatlı dilekçe yazmanı Polybius’a seslenir.

Teselliler, çevrelerinde sevdikleri bir varlığın kaybına üzülen ve tek başına acısının üstesinden gelemeyen insanlara el uzatmanın yazınsal ürünleridir. Stoacı filozoflar, kendilerini bu konuda bir tür özel görevli gibi görüyorlardı. Onlar teselliler ile âdeta vicdanların yönetmeni rolünü oynuyorlardı. Böylece hem düşüncelerini kamuya açıyor hem de insanlığın ortak iyiliğine çalışıyorlardı.

Seneca’nın tesellilerin en başarılı ürünlerini ortaya koyduğu bu kitap, ahlak eğitimi ve edebî değeri yanında Stoacı öğretilerin temel ilkelerini içermesi açısından da büyük önem taşımaktadır.,

Seneca Romalı filozof, devlet adamı ve tragedya yazarı. MS. 1. yüzyılın ortalarında Roma’nın en önde gelen düşünce insanlarından ve Neron’un hükümdarlığının ilk döneminde imparatorluk politikasına yön veren kişilerdendir. Babası Lucius Annaeus Seneca Roma’nın ünlü retorik öğretmenlerinden biridir. Genç Seneca, Roma’da hitabet ve felsefe eğitimi aldı. MS. 31’de avukatlık yapmaya başladı ve siyasete atıldı. 41’de İmparator Claudius, yeğeniyle zina yaptığı gerekçesiyle Seneca’yı Korsika’ya sürgüne yolladı. Seneca burada doğa bilimleri ve felsefe üzerine çalıştı; Teselliler başlıklı üç inceleme yazdı. Neron’un imparator olmadan önce özel öğretmenliğini yaptı ve kendisine güçlü bir çevre edindi. Neron’un imparator olmasıyla tekrar siyasete girdi. Komutan Burrus ile birlikte Roma’nın sorunlarına reform niteliğinde çözümler getirdi. MS. 65’te Neron’un kendisine düzenlenen bir komploya karışmakla suçlandı ve İmparator’un buyruğuna uyarak kendini öldürdü. Başlıca eserleri: Ahlaki Mektuplar, Ruh Dinginliği Üzerine, Medea, Tanrısal Öngörü, Bilgenin Sarsılmazlığı, Mutlu Yaşam Üzerine/ Yaşamın Kısalığı Üzerine.

İçindekiler
Sunuş 11
René Waltz
Birinci Kısım
Marcıa’ya Teselli 15
İkinci Kısım
Helvıa’ya Teselli 59
Üçüncü Kısım
Polybıus’a Teselli 93
Dizin 123

Sunuş:
Teselliler’in Özyapısı ve Özgünlüğü

René Waltz

Ambrosianus’un ‘Diyaloglar’ (Dialogi) 1 ortak adını verdiği Seneca’nın ahlakla ilgili on iki kadar kitapçığı, üç ‘Teselli’yi ya da daha doğru ifadeyle ‘Teselli Üzerine’ (De Consolatione) üç yapıtı simgeler; bunlardan biri Marcia adında Romalı bir kadına, öbürü annesi Helvia’ya, üçüncüsü de İmparator Claudius’un dilekçe yazmanı azatlı Polybius’a seslenir. Konu açısından temelde benzer, ama kullanılışları ve onları doğuran koşulları farklı olan bu üç yapıtı, biz elinizdeki ciltte bir araya getirdik.

Bunlar İlkçağ ahlakçılarının ve bu çağın kurallarını, yöntemini ve geleneklerini sürdürenlerin bile isteye çalıştığı özgün bir yazınsal türe özgü yapıtlardır. Filozoflar, özellikle Stoacı filozoflar kendilerini bir tür özel görevli gibi görüyor, bir görevi yerine getirir gibi bu işi yapıyorlardı; içlerinde tam insanlığı barındıran en üst derecede yakınlar ve dostlar da bundan yararlanmalıydılar. Onlar, söylendiğine göre, vicdanların yönetmeni rolünü oynuyorlardı; aynı zamanda öğütlerini ve azarlarını hemcinslerin olası en büyük çoğunluğuna sunmakla meşguldüler. Çevrelerinde sevdikleri bir varlığın kaybına üzülen ve tek başına acısının üstünden gelemeyen bir kişi gördüklerinde ona el uzatıyorlar…